Bóng đá ngày càng phát triển với tốc độ cao, đòi hỏi cầu thủ không chỉ giỏi kỹ thuật mà còn phải có thể lực, tư duy chiến thuật và khả năng pressing mạnh mẽ.
Pressing không chỉ đơn thuần là chạy nhiều, mà là cả một nghệ thuật gây áp lực, khiến đối phương không thể triển khai lối chơi theo ý muốn.
Những đội bóng lớn như Liverpool, Man City, Barcelona hay Bayern Munich đều sử dụng pressing như một vũ khí lợi hại để kiểm soát trận đấu, bóp nghẹt đối thủ và tận dụng sai lầm để tạo ra bàn thắng.
Nhưng pressing là gì? Có những dạng pressing nào? Tại sao nó lại trở thành xu hướng trong bóng đá hiện đại? Hãy cùng keonhacai fund đi sâu vào chiến thuật này và phân tích cách nó thay đổi cục diện trận đấu.
Chiến Thuật Pressing Là Gì?
Pressing là chiến thuật trong đó đội bóng tạo áp lực lên đối thủ ngay khi họ có bóng, nhằm đoạt lại bóng nhanh nhất có thể và ngăn đối phương triển khai lối chơi.
Mục tiêu của pressing không chỉ là cướp bóng mà còn là ép đối thủ mắc sai lầm, khiến họ mất quyền kiểm soát bóng ở những vị trí nguy hiểm.
Không phải ngẫu nhiên mà pressing đã trở thành một trong những chiến thuật phổ biến nhất trong bóng đá hiện đại.
Nếu được thực hiện đúng cách, nó có thể khiến đối thủ bị bóp nghẹt hoàn toàn, mất khả năng triển khai bóng và dễ dàng rơi vào thế bị động.
Các Loại Chiến Thuật Pressing
Pressing Tầm Cao (High Pressing)
Đây là kiểu pressing thường thấy ở những đội bóng có phong cách tấn công mạnh mẽ như Liverpool, Man City hay Bayern Munich. Họ chủ động dâng cao đội hình, gây áp lực lên hậu vệ và thủ môn đối phương ngay trong phần sân của họ.
Đặc điểm của high pressing là:
- Cắt đứt khả năng triển khai bóng từ tuyến dưới của đối thủ.
- Buộc đối phương phải phá bóng dài, dễ mất bóng.
- Tạo cơ hội ghi bàn ngay sau khi đoạt bóng ở khu vực nguy hiểm.
Liverpool dưới thời Klopp là hình mẫu tiêu biểu. Họ không để đối thủ có thời gian cầm bóng thoải mái, mà ngay lập tức áp sát và ép họ phải chuyền hỏng hoặc mất bóng ở vị trí nguy hiểm.
Pressing Tầm Trung (Midfield Pressing)
Chiến thuật này không dâng quá cao nhưng cũng không lùi quá sâu, mà tập trung pressing ở khu vực giữa sân. Mục tiêu chính là khóa chặt các tiền vệ đối phương, ngăn chặn họ triển khai bóng lên tuyến trên.
Midfield pressing giúp đội bóng giữ vững cấu trúc phòng ngự, đồng thời vẫn có thể đoạt bóng và phản công nhanh khi đối thủ mắc sai lầm.
Những đội như Real Madrid, Chelsea hay Juventus thường sử dụng chiến thuật này để giữ thế trận cân bằng giữa tấn công và phòng ngự.
Pressing Tầm Thấp (Low Block Pressing)
Không phải lúc nào pressing cũng đồng nghĩa với việc dâng cao đội hình. Một số đội bóng như Atletico Madrid hay Inter Milan lại chọn cách pressing tầm thấp, tức là lùi sâu đội hình nhưng vẫn tạo áp lực mạnh mẽ khi đối phương tiến vào phần sân của mình.
Low block pressing giúp đội bóng giữ sự chắc chắn ở hàng thủ, đồng thời tận dụng sơ hở của đối thủ để phản công chớp nhoáng.
Đây là chiến thuật rất hiệu quả khi đối đầu với những đội bóng có khả năng kiểm soát bóng tốt như Man City hay Barcelona.
Những Yếu Tố Cốt Lõi Để Pressing Hiệu Quả
Không phải đội bóng nào cũng có thể pressing thành công. Pressing không đơn giản là chạy nhiều, mà cần sự tổ chức, kỷ luật và sự hiểu ý giữa các cầu thủ. Một hệ thống pressing hiệu quả phải đáp ứng được những yếu tố sau:
- Khoảng cách giữa các cầu thủ phải được duy trì đúng tiêu chuẩn. Nếu pressing mà đội hình bị giãn cách quá xa, đối thủ có thể dễ dàng chuyền bóng thoát pressing. Nhưng nếu giữ khoảng cách hợp lý, đội bóng có thể tạo ra những khu vực áp lực cao, khiến đối phương không có khoảng trống để xử lý bóng.
- Pressing không phải là lao vào tranh chấp một cách vô tổ chức. Các cầu thủ phải biết lựa chọn thời điểm phù hợp để áp sát, cắt bóng hoặc gây áp lực buộc đối phương chuyền sai. Nếu pressing quá sớm, đối thủ có thể dễ dàng thoát pressing bằng một đường chuyền đơn giản.
- Pressing phải là một hệ thống đồng bộ giữa hàng công, hàng tiền vệ và hàng thủ. Nếu chỉ một vài cầu thủ pressing còn những người khác đứng yên, đối thủ sẽ dễ dàng thoát khỏi áp lực.
- Pressing đòi hỏi cầu thủ phải có thể lực dồi dào để duy trì cường độ cao trong suốt trận đấu. Đồng thời, họ cũng cần có tốc độ phản ứng nhanh để ngay lập tức chuyển từ trạng thái phòng ngự sang tấn công khi đoạt được bóng.
Cách Các Đội Bóng Phá Bẫy Pressing
Pressing là một chiến thuật mạnh mẽ, nhưng không phải không có cách khắc chế. Những đội bóng giỏi luôn biết cách vượt qua pressing để khai thác khoảng trống mà pressing để lại.
Một số phương án phổ biến để phá pressing:
- Chuyền bóng nhanh, ít chạm, không để đối phương có thời gian áp sát.
- Sử dụng thủ môn làm điểm luân chuyển bóng, kéo giãn đội hình pressing đối phương.
- Tận dụng những đường chuyền dài ra hai biên, khai thác khoảng trống sau lưng hàng phòng ngự dâng cao.
Man City của Pep Guardiola là một ví dụ điển hình. Họ sử dụng các hậu vệ cánh như những tiền vệ lùi sâu, giúp đội hình có nhiều phương án thoát pressing hơn.
Xem thêm: Chiến thuật tiki-taka
Kết Luận
Không thể phủ nhận rằng pressing đã làm thay đổi hoàn toàn bộ mặt bóng đá hiện đại. Những đội bóng hàng đầu thế giới đều đang áp dụng pressing theo cách riêng của họ để kiểm soát trận đấu và bóp nghẹt đối thủ.
Tuy nhiên, pressing cũng có nhược điểm. Nếu thực hiện sai cách, pressing có thể khiến đội bóng tự đặt mình vào thế nguy hiểm, để lộ quá nhiều khoảng trống phía sau.
Vậy pressing có phải là chiến thuật hoàn hảo hay không? Câu trả lời còn tùy thuộc vào cách mỗi đội bóng áp dụng nó. Một hệ thống pressing được tổ chức tốt có thể giúp đội bóng giành chiến thắng, nhưng nếu pressing sai cách, họ sẽ nhanh chóng bị trừng phạt.
